Hoe Onze Stad Verandert

150 Jaar bouwen en slopen in Tongeren

Tijdslijn

2021
Afbraak Stadsvilla Henisstraat
Afbraak Stadsvilla Henisstraat
Afbraak Burgerhuis Koninksemsteenweg
Afbraak Burgerhuis Koninksemsteenweg
2020
Onthulling In Memoriam
Onthulling In Memoriam
2019
Afbraak interbellum woning Kastanjewal
Afbraak interbellum woning Kastanjewal
2018
Afbraak Huis Deroulou
Huis Droulou - Later slagerij Haeven
2017
Afbraak Le Dôme
Afbraak Le Dôme

Le Dôme werd, na jaren leegstand en verval, in 2017 afgebroken.

2015
Instorting Klooster van de Zusters van Maria
Instorting Klooster van de Zusters van Maria
2009
Herinrichting van de Ring
2008
Opening Julianus
2007
Opening en Sluiting van het Land Van Ooit
Afbraak Alfa

Het warenhuis Alfa aan de Kielenstraat werd afgebroken. Teglijk verdween het overdekte zwembad.

2006
Bouw Sportoase
Uitbreiding Gallo-Romeins Museum
Uitbreiding Gallo-Romeins Museum
2005
Herbestemming Onbevlekte Ontvangenis
Herbestemming Onbevlekte Ontvangenis

Herbestemming van de Onbevlekte Ontvangenisschool naar sociale woningen door de sociale huisvestingsmaatschappij Gewestelijke Bouwmaatschappij Tongershuis.

2004
Afbraak Staantribune De Motten
Afbraak Staantribune De Motten

De staantribune van ‘den SK’ uit de jaren 1970 werd afgebroken.

Opening Financiëncentrum
2002
Bouw Praetorium
Bouw Praetorium
1998
Begijnhof werelderfgoed
Begijnhof werelderfgoed

Samen met 12 andere wordt het Tongerse begijnhof erkend als UNESCO werlerfgoed.

1994
Bouw Gallo-Romeins Museum
Bouw Gallo-Romeins Museum
1992
Eerste steenlegging De Velinx
Eerste steenlegging De Velinx
1991
Afbraak eerste Provinciaal Gallo-Romeins Museum
Afbraak eerste Provinciaal Gallo-Romeins Museum
Afbraak Ijsfabriek
Afbraak Ijsfabriek
1989
Afbraak Clarissenklooster
Afbraak Clarissenklooster
1987
Afbraak huis Delpoige
Afbraak huis Delpoige
1986
Bouw tweede fase Hubesbeemden

Bouw van 64 sociale  woningen door Tongers Huis.

1983
Bouw eerste fase Hubesbeemden

Bouw van 34 sociale  woningen door Tongers Huis.

1980
Ingebruikname Postkantoor
1979
Afbraak Zuivelfabriek Sint-Maternus
Afbraak Zuivelfabriek Sint-Maternus
1977
Eerste steenlegging PIBO
Eerste steenlegging PIBO

Een tiental jaren lang was het PIBO gehuisvest in prefablokalen , tot op 25 juni 1977 de eerste steenlegging plaatsvond van een modern schoolgebouw.

Afbraak Electriciteitsfabriek
Afbraak Electriciteitsfabriek
1976
Eerste Steenlegging Sint-Jacobushospitaal

De eerste steenlegging van het nieuwe Sint-Jacobushospitaal gebeurde in september 1976. De opening had plaats in 1981.

1972
Bouw wijk Offelken

In 1972 werden te Offelken 62 nieuwe woningen gebouwd.

Bouw Watertoren Overhaem
Bouw Watertoren Overhaem
1971
Inwijding Sint-Maternuskerk
Kerk Sint-Maternus

Naar een ontwerp van Pierre Ulrix.

1970
Opening Zwembad De Motten
Bouw Wijk Wildbroek
Aanleg Overhaem
1967
Bouw Parochiekerk Sint-Gillis
Bouw Parochiekerk Sint-Gillis

In 1967 werd de kerk gebouwd naar het ontwerp van P. Ulrix.

1965
Bouw Woning C
Bouw Woning C

Bouw van Woning C naar een ontwerp van Architect Marcel Raymaekers en de Tongerse beeldhouwer en edelsmit Raf Verjans.

1963
Bouw Paalwoning
Bouw Paalwoning

De paalwoning werd gebouwd naar een ontwerp van architect Yvan Janssen.

1962
Start NOVA fabriek
Start NOVA fabriek
Bouw appartementen 18de Oogstwal
Bouw appartementen 18de Oogstwal

In 1962 rijst de eerst appartementsblok op aan de 18de Oogstwal. De jaren erna zullen er nog heel wat volgen.

1960
Afbraak Oude Rijkswachtkazerne
Afbraak Oude Rijkswachtkazerne
1959
Opening Varkenshallen
Opening Varkenshallen

De Varkenshallen werden ontworpen door stadsarchitect Willemaers in toenmalige expo-stijl

1958
Opening De Motten
Opening Ringlaan
1957
Inhuldiging Technisch Instituut Onze-Lieve-Vrouw
Inhuldiging Technisch Instituut Onze-Lieve-Vrouw
Bouw zittribune De Motten
Bouw zittribune De Motten

In 1957 wordt gestart met de bouw van de tribune met kleedkamers in het nieuwe stadspark De Motten.

1956
Afbraak Schepenenhuis
Afbraak Schepenenhuis
1954
Opening Provinciaal Gallo-Romeins Museum
Opening Provinciaal Gallo-Romeins Museum
1953
Bouw hofje met 20 bejaardenwoningen
Bouw hofje met 20 bejaardenwoningen

Aan de Depuisstraat werd een hofje met 20 bejaardenwoningen aangelegd rond een beboomd plein, naar ontwerp van architect P. Ulrix.

1951
Uitbreiding Nieuw-Tongeren

De wijk Nieuw-Tongeren van begin jaren 1930 wordt aangevuld met 15 woningen naar ontwerp van de Tongerse architect P. Ulrix

1950
Oprichting Heilig Hart
Oprichting Heilig Hart

Begin 1950 werd besloten, op initaitief van de mannenbond van het H. Hart van de O.L.V. parochie, een standbeeld voor het H. Hart op te richten.

1949
Eerste Steenlegging Kerk Sint-Lutgart
Eerste Steenlegging Kerk Sint-Lutgart

De neoromaanse kerk is gebouwd naar ontwerp van Jozef Ritzen en toegewijd aan de heilige Lutgart.

1944
V1 op Nieuw-Tongeren

Op 13 december 1944 om 18:45 uur sloeg er een V1 in op de Tongerhuisstraat in Tongeren. Volgens het militair rapport waren er zes doden en twintig gewonden. Zeven huizen werden vernield al de huizen van Nieuw-Tongeren werden beschadigd.

1942
Sloop Villa Collée
Sloop Villa Collée

Villa Collée werd ernstig beschadigd in de bombardementen van 1940. Twee jaar later werd de villa volledig gesloopt.

1941
Bouw Atheneum Moerenstraat Kielenstraat
Bouw Atheneum Moerenstraat Kielenstraat

De bouw van het Atheneum, tussen de Moerenstraat en Kielenstraat, maakte deel uit van de modernisering van het Rijksonderwijs in Tongeren.

1940
Bombardement op Tongeren
Bombardement op Tongeren

Tijdens het bombardement van mei 1940 werden tientallen gebouwen zwaar beschadigd. Vele werden na de oorlog niet heropgebouwd: Station, Villa Collée

1939
Bouw Ambiorix Kazerne
Bouw Ambiorix Kazerne

De eerste steen werd gelegd op 2 augustus 1939. Geen jaar later werd de kazerne, die nog steeds in aanbouw was, door de Duitsers opgevorderd en verder afgewerkt gedurende de bezetting.

1937
Bouw Huis Michiels
Bouw Huis Michiels

Bouw van een winkel en woonhis naar een ontwerp van Nicolas Franz Streignart.

1935
Bouw Hoekhuis Piepelpoel – Wijngaardstraat
1934
Bouw Herenhuis J. Hoogmartens
Bouw Herenhuis J. Hoogmartens

Naar een ontwerp van Jos Wielders.

Oprichting Fruitveiling
Oprichting Fruitveiling
1933
Bouw Zuivelfabriek Sint-Maternus
Bouw Zuivelfabriek Sint-Maternus
1932
Bouw Sint-Jozefskerk
Bouw Sint-Jozefskerk
1931
Bouw eerste fase Nieuw-Tongeren

In 1931-1932 realiseerde de sociale huisvestingsmaatschappij Tongershuis 122 woningen aan de Henisstraat, Driehoekstraat en Tongershuisstraat,

1929
Start Radio Broadcasting Company
Start Radio Broadcasting Company
1926
Onthulling Monument der gesneuvelden
Onthulling Monument der gesneuvelden
1925
Bouw Astridlaan 93
Bouw Astridlaan 93
1923
Oprichting Oorlogsmonument Bergraafplaats Tongeren
1922
Ombouw Ijsfabriek
Ombouw Ijsfabriek
Oprichting Oorlogsgedenkteken Studenten Atheneum
Oprichting Oorlogsgedenkteken Studenten Atheneum

Voor het vroegere Atheneum, aan de Maastrichterstraat, werd in 1922 een gedenkteken onthuld. Het was hulde aan de leraars en leerlingen van het Koninklijk Atheneum die in de Eerste Wereldoorlog hun leven lieten. Later zou het monument verhuizen naar de Moerenstraat.

Bouw Hotel du Chemin de Fer
Bouw Hotel du Chemin de Fer

“Hôtel du Chemin de Fer” werd opgericht eind 19de eeuw. Het eerste hotel brandde in 1918 af. Het huidige hotel werd in 1922 gebouwd naar het ontwerp van Clément Pirnay.

1921
Oprichting Usines et Fonderies du Limbourg
Oprichting Usines et Fonderies du Limbourg

In 1921 werd de “Usines et Fonderies du Limbourg” opgericht. De werkplaats bevond zich vlak achter het Hotel du Chemin de Fer.

1917
Ingebruikname spoorweg Tongeren-Aken

Doordat het neutrale Nederland elk transport op de “IJzeren Rijn” tussen België en Duitsland weigerde, besloot de Duitse overheid een verbinding aan te leggen tussen Aken en Tongeren.  Op het hoogtepunt werkten er 12.000 mensen aan de spoorlijn. De 45 kilometer lange lijn werd in 1917 in gebruik genomen.

1915
Brand Heelkundig Instituut

Het “Heelkundig Instituut” aan de Sint-Truidersteenweg werd door brand volledig verwoest. De heropbouw gebeurde in 1921.

1913
Bouw Kasteel Rosmeulen
Kasteel Rosmeulen

In 1913 gaf Florent Rosmeulen opdracht tot de bouw van het kasteel.

1912
Bouw Fabriek schoenen Ambiorix
Bouw Fabriek schoenen Ambiorix

Na een verhuis van Verviers naar Tongeren werkte de schoenmakerij Ambiorix enkele jaren in de Looierstraat. In 1912 werd een fabriek gebouwd in de Henisstraat.

1909
Start Chocolade en Koekjesfabriek
Start Chocolade en Koekjesfabriek

De fabriek Rosmeulen werd in 1909 gebouwd naar het ontwerp van Clément Pirnay

Bouw L’hôtel Cornet
Bouw L’hôtel Cornet

L’hôtel Cornet werd in 1909 gebouwd in opdracht van de familie cornet naar een ontwerp van Clément Pirnay.

1908
Start pannenfabriek Henri Francart
Start pannenfabriek Henri Francart

In 1908 stichtte Henri Francart een pannenfabriek.

1907
Bouw Huis Delpoige
Bouw Huis Delpoige
Bouw Electriciteitsfabriek
Bouw Electriciteitsfabriek
1903
Bouw Watertoren Casino
Bouw Watertoren Casino
1900
Start Les Fonderies Tongroises
Start Les Fonderies Tongroises
1897
Eerste steenlegging OLV College
Eerste steenlegging OLV College
In gebruikname Tramstatie
In gebruikname Tramstatie
1894
Bouw Hoekhuis Kloosterstraat
Bouw Hoekhuis Kloosterstraat
Bouw eerste Hôtel du Chemin de Fer
Bouw eerste Hôtel du Chemin de Fer

Bouw eerste Hôtel du Chemin de Fer aanhet station. Het hotel werd verwoest in 1918.

1893
Bouw kapel van OL Vrouw in Dietsheur

Aan de Heurstraat werd een kapel opgericht die was toegewijd an Onze Lieve Vrouw.

1889
Bouw van La Gare
Foto: Archief UGent

Het hoofdgebouw en goederenstation werden ingehuldigd op 7 juli 1889.

1880
Sloop Vleehouwerstoren

Voor de aanleg van de Nieuwstraat werd er een schraagmuur gebouwd. Hiervoor werd de Vleeshouwerstoren afgebroken.

1878
Verhoging Basiliektoren

Na twee jaar afbraak van de houten torenspits van de Basiliek begon men aan negen meter extra metselwerk. Het werk zou vier jaar duren.

1876
Bouw Sint-Servatiuskerk van Nerem

De Sint-Servatiuskerk werd gebouwd in plaats van de Sint-Niklaaskapel wie in 1839 geloopt werd.

1875
Bouw Klooster ’t Convent
Bouw Klooster ’t Convent

In 1875 werd een volledig nieuw klooster, bestaande uit vier vleugels rond een binnenplaats, kadastraal geregistreerd.

1874
Bouw Hôtel Schaetzen
Bouw Hôtel Schaetzen
Bouw Sint-Janspastorij
Bouw Sint-Janspastorij
1873
Afbraak Kruispoort
Afbraak Kruispoort
Afbraak Steenderpoort
Afbraak Steenderpoort
1872
Bouw Kapel van Blaar
Bouw Kapel van Blaar
1871
Inwijding Sint-Pieterskerk Lauw
1866
Onthulling Ambiorix
Onthulling Ambiorix

Het standbeeld van Ambiorix werd officieel onthuld in aanwezigheid van Koning Leopold II en zijn echtgenote Koningin Marie-Henriëtta.

1865
Bouw eclectische woning Kielenstraat
Bouw eclectische woning Kielenstraat
1863
Sloop Cafe du Paradis
Sloop Cafe du Paradis

Nadat de kerkfabriek het café ‘Au Paradis’ had gekocht werd het afgebroken om een beter zicht te hebben op de basiliek.

Afbraak stadswal aan de Veemarkt

De middeleeuws stadswal, tussen de Clarissenstraat en Maastrichterstrat, werd in 1863 afgebroken om de Veemarkt te vergroten. Ondanks het protest van de Tongenaren dreef het stadsbestuur z’n wil door.

1862
Oprichting Compagnie du chemin de fer Liégeois-Limbourgeois
Oprichting Compagnie du chemin de fer Liégeois-Limbourgeois

Compagnie du chemin de fer Liégeois-Limbourgeois wordt opgericht en zal de treinverbinding Bilzen – Tongeren – Luik ontwikkelen.

Sloop ‘De drie raapjes’

‘De drie aapjes’ in de Hemelingenstraat was een van de weinige huizen dat de brand vab 1677 overleefden en werd in 1862 afgebroken.

1852
Bouw Parochiekerk Sint-Servaas
1845
Bouw Heilige Kruisvindingskerk
Bouw Heilige Kruisvindingskerk

De Kruisvindingskerk van in Mal werd in 1845-1846 gebouwd als vervanging van een romaanse kerk.

1844
Ingebruikname Gevangenis
Ingebruikname Gevangenis

Op 1 januari 1844 werd de nieuwe vleugel van de gevangenis officieel in gebruik genomen. Dit was de eerste celgevangenis in België:  “één gevangene in één cel”.

1840
Sloop Goeswijntoren

De Goeswijntoren werd afgebroken om een doorgang naar de Bilzersteenweg te maken.

1839
Sloop Sint-Niklaaskapel

De Sint-Niklaaskapel werd in 1876 vervangen door de Sint-Servatiuskerk.

1838
Bouw La Fabrique

In Rutten wordt een Suikerraffinaderij en alcoholstokerij gebouwd.

1834
Bouw slachthuis
Bouw slachthuis